Sokólska Grupa Strzelecka

Nagant wz. 1895



Nagant wz. 1895 to belgijski rewolwer skonstruowany pod koniec XIXw przez Leona Naganta oraz Emila Naganta. Broń brała udział w konkursie na nowy rewolwer dla armii rosyjskiej razem z rewolwerem Henri Piepera oraz Siergieja Mosina. Rewolwer Naganta wygrał konkurs i został wprowadzony do uzbrojenia armii rosyjskiej w 1895r jako "3 liniejnyj riewolwier systiema Naganta obrazca 1895 goda", broń była następcą rewolweru Smith and Wesoon Model 3 zasilanego nabojem .44 Russian. Linia to rosyjska jednostka długości wynosząca 0,1 cala, tak więc 3 linie to kaliber 7,62mm. Pierwsze rewolwery Naganta dla armii rosyjskiej pochodziły z belgijskich zakładów znajdujących się w Liege, od 1898 rozpoczęto natomiast licencyjną produkcję rewolweru w rosyjskich zakładach znajdujących się w Tule. Nagant to jedyny popularny rewolwer gazoszczelny. Brak przedmuchów pomiędzy bębenkiem a lufą w rewolwerach tego typu powoduje nieznacznie większą prędkość początkową pocisku (około 2 procent), jednak rewolwery gazoszczelne charakteryzują się bardziej skomplikowaną konstrukcją od "klasycznych" rewolwerów.



Konstrukcja Naganta
Nagant to rewolwer gazoszczelny na nabój 7,62x38R mm z pociskiem umieszczonym całkowicie wewnątrz łuski oraz łuską z wystającą kryzą. Początkowo zakładano eleborowanie naboi prochem bezdymnym, jednak po rozpoczęciu produkcji seryjnej zaczęto elaborować naboje prochem czarnym. Do stosowania prochu bezdymnego powrócono w okresie międzywojennym. Nagant posiada szkielet jednolity oraz bębenek stały na 7 naboi (brak możliwości "złamania" szkieletu czy wychylenia bębenka do ładowania broni). Ładowanie odbywa się pojedynczymi nabojami po odchyleniu pokrywy bębenka umieszczonej po lewej stronie szkieletu. Rozładowanie odbywa się poprzez pojedyncze wybijanie łusek z komór nabojowych przy użyciu umieszczonego pod lufą stempelka. Przed strzałem bębenek dopychany jest w przednie położenie przez zacisk nabojowy, dzięki czemu bębenek nachodzi na lufę a przednia część łuski "wchodzi" do wlotowej części lufy. Rozwiązanie takie powoduje uszczelnienie bębenka i lufy, jednak może spowodować brak możliwości oddania następnego strzału w przypadku zakleszczenia łuski we wlotowej części lufy. Dla porównania ryzyko zakleszczenia łuski we wlotowej części lufy nie występuje w przypadku "klasycznych" rewolwerów. Jeśli bębenek Naganta nie zostanie dopchnięty w przednie położenie, z broni nie można oddać strzału. Na zewnętrznej powierzchni bębenka znajdują się wzdłużne wgłębienia współpracujące z zapadką ustalającą bębenek podczas strzału. Rewolwer występował w wersji "oficerskiej" wyposażonej w mechanizm spustowy z samonapinaniem oraz wersji "żołnierskiej" (znana również jako "podoficerska") z mechanizmem spustowym bez samonapinania. W latach 20. Sowieci zmodyfikowali większość rewolwerów wersji "żołnierskiej" poprzez dodanie samonapinania. Niezależnie od wersji zastosowano mechanizm uderzeniowy z kurkiem zewnętrznym oraz iglicą stałą umieszczoną na kurku. Broń podobnie jak większość rewolwerów nie została wyposażona w bezpiecznik nastawny. Rewolwer można natomiast zabezpieczyć poprzez ustawienie kurka na zębie zabezpieczającym. Po lewej oraz prawej stronie chwytu znajdują się okładki wykonane z drewna lub tworzywa sztucznego. Zastosowano stałe mechaniczne przyrządy celownicze składające się z umieszczonej na lufie muszki oraz szczerbinki znajdującej się na górnej powierzchni szkieletu. Przyrządy celownicze ustawione są na odległość 25m.



Inne wersje Naganta


Nagant 1910 z wychylanym bębenkiem

Nagant 1910 to belgijska wersja na nabój 7,62x38R mm, wyposażona w wychylany na prawą stronę broni bębenek o pojemności 7 naboi. Zastosowanie wychylanego bębenka umożliwia uzyskanie większej szybkostrzelności praktycznej, jednak należy zaznaczyć że wychylanie bębenka na prawą stronę broni jest nietypowym i niezbyt udanym rozwiążaniem, biorąc pod uwagę że większość strzelców jest praworęcznych. Nagant 1910 nie był produkowany w dużych ilościach, podobnie jak inne wersje Naganta z wychylanym bębenkiem


Nagant Komandirskij to skonstruowana 1923r radziecka wersja skrócona wyposażona w krótką lufę oraz krótki chwyt. Rewolwer strzelał nabojem 7,62x38R mm oraz posiadał bębenek o pojemności 7 naboi. Zastosowano mechanizm spustowy z samonapinaniem. Nagant Komandirskij stanowił uzbrojenie starszych oficerów oraz wykorzystywany był w NKWD


Nagant Smirskij to skonstruowana w 1925r radziecka wersja zasilana nabojem bocznego zapłonu .22LR (5,6x15mm). Rewolwery produkowane seryjnie wyposażone były w lufę oraz bębenek standardowo dostosowane do naboju .22LR. Początkowo stosowano bębenek który nie nachodził na lufę przed oddaniem strzału, jednak ostatecznie broń wyposażona była w bębenek przesuwający się do przodu i nachodzący na lufę (jednak przednia część łuski naboju .22LR nie "wchodziła" do wlotowej części lufy). Smirskij Nagant w porównaniu do "standardowej" wersji posiadał inny zacisk nabojowy oraz nowy kurek. Zastosowano mechanizm spustowy bez samonapinania. Produkcja seryjna trwała od 1926r do 1939r. Na podstawie Smirskij Naganta skonstruowano produkowaną w niewielkich ilościach dostosowaną do naboju .22LR wersję skróconą


Nagant występował w radzieckiej wersji wytłumionej z integralnym tłumikiem dźwięku. Zastosowano lufę o "standardowej" długości, jednak broń pozbawiona była muszki oraz stempelka do wybijania łusek z komór nabojowych. Rewolwer strzelał nabojem 7,62x38R mm. Pocisk wystrzelony z broni zasilanej tym nabojem nie osiąga prędkości dźwięku, tak więc nie było konieczne stosowanie specjalnych naboi podźwiękowych. Nagant to rewolwer gazoszczelny, co ułatwia wytłumienie ze względu na brak przedmuchów pomiędzy bębenkiem a lufą. Broń wykorzystywana była przez NKWD



Tłumiki dźwięku
Nagant występował w wersji wytłumionej z integralnym tłumikiem dźwięku, jednak w ZSRR pracowano również nad odłączanymi tłumikami dźwięku przeznaczonymi do Naganta. Jeden z tłumików dźwięku (tłumik Pribor Bramit) to skonstruowany przez braci Mitin tłumik jednostopniowy z dziesięcioma przegrodami wykonanymi z gumy. Podczas strzelania wykorzystywano specjalne naboje z pociskiem ostrołukowym. Bracia Mitin skonstruowali również tłumik dźwięku pod postacią dodatkowego bębenka zakładanego na koniec lufy. Podczas strzelania wykorzystywano nabój z pociskiem podkalibrowym umieszczonym w sabocie. Po strzale sabot zatrzymywał się w zakładanym na lufę bębenku, uszczelniając tym samym przewód lufy, natomiast pocisk wylatywał z lufy. Po cofnięciu się bębenka gazy prochowe wylatywały z lufy szczeliną pomiędzy bębenkiem a lufą. Bębenek nabojowy obracał się razem z umieszczonym na końcu lufy tłumikiem. Po zakończeniu strzelania należało usunąć z tłumika saboty.



Inne naboje

Nagant dostosowany do naboju 7,65x17SR mm

Nagant strzela nabojem 7,62x38R mm, jednak bez modyfikacji może również strzelać nabojami .32 SW, .32 SW Long oraz .32 HR Magnum. Należy jednak zaznaczyć że strzelanie tymi nabojami ze "standardowego" Naganta nie jest zalecane oraz powoduje przedmuchy pomiędzy bębenkiem a lufą. Aby dostosować broń do naboju .22LR Sowieci produkowali zestawy konwersyjne składające się z wkładki do lufy oraz nowego bębenka. Rewolwer po przeprowadzeniu konwersji wyposażony był w "standardowy" zacisk nabojowy oraz kurek, tak więc aby iglica uderzała w kryzę łuski, bębenek ustawiony był pod niewielkim kątem w stosunku do lufy. Po oddaniu strzału pocisk "wchodził" do lufy pod kątem, co nie wpływało dobrze na celność. Nagant może być również wyposażony w równoległy do lufy bębenek przeznaczony do strzelania nabojem pistoletowym 7,65x17SR mm (.32 SW). Nagant mógł być również przekalibrowany do naboju pistoletowego 7,62x25mm, jednak tego typu modyfikacja nie była stosowana w dużych ilościach.



Nagant w Polsce
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Naganty używane były w Wojsku Polskim oraz polskiej Policji Państwowej. W Wojsku Polskim następcą Naganta był pistolet samopowtarzalny Vis wz. 35, natomiast Naganty pozostały podstawową bronią krótką Policji Państwowej. Państwowa Wytwórni Uzbrojenia od wczesnych lat 30. produkowała Naganta dla Policji Państwowej oraz Ministerstwa Poczty i Telegrafów. Polska wersja Naganta znana jako Ng 30, w porównaniu do rewolwerów produkcji rosyjskiej i radzieckiej, charakteryzowała się nieznacznie inną masą i długością oraz innym kształtem muszki, stempelka i kurka. Rewolwery Ng 30 pokrywane były charakterystyczną dla polskiej broni ciemnoniebieską oksydą. Po zakończeniu IIwś rewolwer Nagant wykorzystywany był w Wojsku Polskim oraz Milicji Obywatelskiej, gdzie zastąpiony został przez pistolet samopowtarzalny TT.



Nagant ogółem
Nagant to broń o dość nietypowej jak na rewolwer konstrukcji, ze względu na brak przedmuchów pomiędzy bębenkiem a lufą. Nagant był bronią celną i niezawodną, jednak charakteryzował się dość skomplikowaną konstrukcją oraz niewielką szybkostrzelnością praktyczną ze względu na brak wychylanego bębenka. Produkcja rewolweru trwała w ZSRR do 1948r, jego następcą był pistolet samopowtarzalny TT wprowadzony do uzbrojenia w 1930r. Ogółem wyprodukowano około 2,5 miliona Nagantów.


Nagant wz. 1985, widoczna również kabura, smycz oraz pudełko naboi.


Wnętrze lufy Naganta wz. 1895.


Nagant wz. 1895 z wyjętym bębenkiem i spuszczonym kurkiem.

[img][/img]



Nagant wz. 1895 z wyjętym bębenkiem i napiętym kurkiem.


Nagant w wersji na nabój .22LR


Nagant Komandirskij


Nagant w wersji wytłumionej